Дзякуючы ўзнікненню і даступнасці мастацтва – фатаграфіі амаль кожная сям'я захоўвае дакументы нашай агульнай гісторыі. Мы можам убачыць як жылі продкі, якім момантам надавалі асаблівае значэнне, якімі рытуаламі акружылі сваё жыццё. На жаль, з цягам часу, пігмент фотаздымка непазбежна выліньвае і блякне, папера разбураецца. Увогуле, беларускай архіўнай фатаграфіі засталося мала, хутка абіраючы папулярнасць на Захадзе яна амаль не развівалася ў Беларусі, з-за нізкай плацежаздольнасці насельніцтва, адсутнасці фотастудый і гэтак далей. Шмат страчана падчас войнаў, да знішчана падчас рэпрэсій.

У кожнага і кожнай з нас ёсць часткі пазла мінулага – візуальнай гісторыі Беларусі. Ініцыятыва VEHA была створана ў 2017 годзе, каб натхніць на захаванне аматарскай фатаграфіі і сямейных фотаархіваў – захаваць гісторыю штодзённасці.

Мы спыняем увагу на цыклічнай асаблівасці фатаграфавання, праз аналіз розных сямейных архіваў, так вызначаем тэму – збіраем калекцыю. Прыняць удзел у стварэнні гэтага сацыяльнага архіва можа кожны! I збіраем мы толькі адсканаваныя фотаздымкі – арыгіналы захоўваюцца ў вашай сям'і. Далей, апісваем кожны здымак, каталагізуем, праводзім рэтуш і публікуем у нашым онлайн архіве.

Галоўнай асаблівасцю фатаграфіі з'яўляецца магчымасць тыражавання. Вы можаце знайсці ў архіве VEHA фатаграфіі сваякоў – хоць гэтыя фота даслалі нам іншыя людзі ці музеі. Калі гэта так – напішыце нам, мы падзелімся з кантактамі адпраўнікоў і калі трэба даладзім апісанне.

VEHA – жывы архіў, у стварэнні прынялі ўдзел 657 чалавек, 5 калекцыянераў, 4 незалежных ініцыятывы і 18 дзяржаўных музеяў. У нашым архіве больш за 1300 фотаздымка ў трох калекцыях. Гэты здымкі ўдзельнічаюць у выставах, даследаваннях, становяцца кнігамі. Мастацкая праца з выявамі і тэмамі з'яўляецца нашай асноўнай задачай.

Мы незалежная, незарэгістраваная, ініцыятыва. Мы не атрымліваем пастаянных датацыі і фінансавання. Робім гэта, таму што верым, што наша праца нешта больш за просты абмен фатаграфіямі, гэта сумесная творчая практыка, якая здольная аб'яднаць нас у сумесным імкненні знайсці адказы на няпростыя пытанні аб агульным вопыце мінулага. Мы заўсёды адкрыты да прапаноў, пішыце на archive.veha@gmail.com

Прэмія МФМ 2017 II месца «Выстава / фотапраект года»
«За ўнікальнасць падачы гісторыі асобных сем'яў, узнаўленне сямейных архіваў», – Алеся Белявец.

Шорт-ліст RADA Awards, 2018
Праект «Найлепшы бок» намінаваны ў катэгорыі «Моладзевая ініцыятыва / праект у сферы захавання культуры»

Шорт-ліст прэміі Міхала Анемпадыстава, 2018
На прэмію за найлепшую кніжную вокладку намінавалася больш за 60 кніг. Кніга «Найлепшы бок» абрала ў дзясятку вокладак для шорт-ліста

Прэмія МФМ 2018 III месца «Публікацыя года»
«Архіўныя фотаздымкі з розных куткоў Беларусі дэманструюць багацце і разнастайнасць беларускай культуры». – Наталля Халанская

БЕЛАРУСКІЯ ЭТНАГРАФІЧНЫЯ І ГІСТАРЫЧНЫЯ МУЗЕІ ЯКІЯ ДАСЛАЛІ
ФОТАЗДЫМКІ З СВАІХ КАЛЕКЦЫЙ ДЛЯ АРХІВА VEHA

Музей-сядзiба «Пружанскi палацык». Брэсцкая вобласць, Пружаны
Глыбоцкі гісторыка – этнаграфічны музей. Брэсцская вобласць, Глыбокое
Клімавіцкі раённы краязнаўчы музей. Магiлёўская вобласць, Клімавічы
Нацыянальны гісторыка-культурны музей-запаведнік Нясвіж
Баранавіцкі краязнаўчы музей. Брэсцская вобласць, Баранавічы
Віцебскі гарадскі музей воінаў-інтэрнацыяналістаў. Вiцебская вобласць, Віцебск
Лёзненскі ваенна-гістарычны музей. Вiцебская вобласць, Лёзна
Нацыянальны Полацкі гісторыка-культурны музей-запаведнік. Вiцебская вобласць, Полацк
Кобрынскі ваенна-гістарычны музей імя Аляксандра Васільевіча Суворава. Брэсцская вобласць, Кобрын
Браславское районное объединение музеев. Вітебская вобласць, Браслаў
Жыліцкі гістарычны комплекс – музей. Магілёўская вобласць, Жылічы
Салігорскі краязнаўчы музей. Мiнская вобласць, Салігорск
Нясвіжскі гісторыка – краязнаўчы музей. Мiнская вобласць, Нясвіж
Мазырскі аб'яднаны краязнаўчы музей. Гомельская вобласць, Мозыр
Лідскі гісторыка-мастацкі музей. Гродненская вобласць, Ліда
Шклоўскі раённы гісторыка-краязнаўчы музей. Магiлёўская вобласць, Шклоў
Веткаўскі музей стараабрадніцтва і беларускіх традыцый імя Ф.Р. Шклярава. Гомельская вобласць, Ветка

КУЛЬТУРНЫЯ АРГАНІЗАЦЫІ І ІНІЦЫЯТЫВЫ
З ЯКІМІ МЫ СУПРАЦОЎНІЧАЛІ

Еўрапейскі каледж Liberal Arts у Беларусі
Фонд «Археалогія фатаграфіі» Варшава, Польшча
Прастора «КХ» Беларусь, Брэст
ОДБ Брусель. Беларусь, Мінск
Праект «Беларускі архіў вуснай гісторыі». Беларусь, Мінск
Фестываль «Месяц Фатаграфіі ў Мiнску». Беларусь